English version: war starts from Europe
De oorlog vertrekt vanuit Europa. De laatste 10 jaar heeft zich een fundamentele verandering voorgedaan in het Europese militaire landschap. Europa herbergt een uitgebreide militaire interventiemachine. De bommen vallen niet hier. Ze vallen duizenden kilometers verder weg, in Irak en Afghanistan. Toch wordt de oorlog van hieruit gevoerd. Europa dient als vertrekbasis voor wereldwijde militaire interventies. Het kader kan verschillen: NAVO, EU, Amerikaanse coalitie van de ‘willing’, VN. Ook de doelwitten variëren: Irak, Afghanistan, Libanon, Tsjaad, ... Maar het vertrekpunt niet: militaire basissen en civiele havens en luchthavens in Europa.
Ongeveer elke Europeaan woont wel in de buurt van een militaire basis die soldaten levert voor de aan de gang zijnde oorlogen of bij militaire of civiele infrastructuur die deze oorlogen mogelijk maakt. De oorlog vertrekt letterlijk van om de hoek. Ook al staan we er niet bij stil, Europa is in oorlog.
Dit dossier geeft een moment-opname. Het geeft een overzicht van eenheden die uitgestuurd zijn naar één van de conflictzones, van hoofdkwartieren van waaruit deze oorlogen geleid worden en van de logistieke infrastructuur die dit mogelijk maakt.
Het is een moment-opname, aangezien de uitgestuurde troepen regelmatig wisselen en daardoor andere eenheden betrokken worden. Het geheel van de interventie-machinerie is dus nog veel groter dan wat hier gepresenteerd wordt. Het hier gegeven beeld is ook verre van volledig, aangezien de meeste landen informatie hierover niet vrijgeven. Onderstaande informatie is bijeengesprokkeld uit allerlei publieke bronnen.
Met deze moment-opname willen we een beeld geven van de nieuwe militaire interventie-machinerie die in Europa gestalte heeft gekregen.
Deze kaart geeft de plaatsen weer van waar eenheden richting oorlogsgebied vertrokken zijn, van waar de operatie geleid wordt of de logistieke infrastructuur die daarvoor nodig is.
België heeft 420 manschappen in Afghanistan, 335 manschappen in Libanon, 197 in Kosovo en 57 in Tsjaad.
De Belgische soldaten komen uit volgende eenheden
België levert ook het fregat Leopold I voor de maritieme INUFIL-missie in Libanon.
Denemarken nam deel aan de Amerikaanse coalition of the willing in Irak, maar heeft die bijdrage verminderd tot 4 helikopters met bijbehorend personeel. Daarnaast heeft Denemarken nog 600 man in Afghanistan en 300 in Kosovo.
De manschappen komen o.m. uit:
Duitsland heeft 3550 soldaten in Afghanistan, tegen eind 2008 moeten dit er 4500 worden. In Kosovo heeft het 2250 soldaten en de zuidelijke zone staat onder Duitse leiding. In Libanon levert het 2 schepen.
Duitse eenheden in operatie:
De VS heeft in Duitsland nog een uitgebreide militaire aanwezigheid die het gebruikt voor de oorlogen in Irak en Afghanistan. In Duitsland zijn momenteel nog 3 Brigade Combat Teams en een hele hoop ondersteuningstroepen gelegerd. Actief ingezet zijn momenteel:
Afghanistan:
De Franse troepen zijn gelegerd in RC-C / Kaboel, RC-C / Surobi, RC-East / Kapisa, RC-South / Kandahar en binnenkort ook RC-South / Uruzgan
Kaboel: In totaal zijn 1400 Fransen in dit gebied actief.
De Regional Command Capital (RC-C) staat sinds augustus olv een Franse generaal (beurtrol Turkije, Italië, Frankrijk). In dit hoofdkwartier zijn 75 Franse militairen actief.
De Fransen hebben ook de verantwoordelijkheid voor de noordelijke en oostelijke sector van dit gebied. Het Franse bataljon (BATFRA) telt bijna 800 militairen. Het bestaat voornamelijk uit militairen van de 3e Brigade Mécanisée, waaronder een tactisch HQ van de 3e Brigade Mécanisée (Limoges), een verkenningseenheid van het 1er-11e Régiment de Cuirassiers (1e-11e RC) (Carpiagne), eenheden uit de 126e Régiment d’Infanterie (Brives-la-Gaillarde) en van het 31e Régiment du Génie (Castelsarrasin).
Hiernaast is er ook een ondersteuningsbataljon (BCS: bataillon de commandement et de soutien) van 500 man voor alle Franse troepen in Afghanistan. Het staat o.m. voor de logistieke ondersteuning van de eenheden in Kaboel en daarbuiten en de medische ondersteuning.
Tenslotte is er een helikopter-eenheid met 3 EC 725 Caracal-helikopters van de luchtmacht en 2 Gazelle “Viviane”-helikopters van de landmacht.
Kapisa (RC-E): hier zijn 600 Franse militairen actief (GTIA: groupement tactique interarmes). De GTIA bestaat grotendeels uit troepen van de 8e RPIMa (8e régiment de parachutistes d’infanterie de marine) uit Castres. Het beschikt over pantserwagens van de 1e REC (1er régiment étranger de cavalerie) uit Orange, een genie-afdeling van de 17e RGP (17e régiment du génie parachutiste) uit Montauban en een artillerie-eenheid van de 35e RAP (35e Régiment d’Artillerie parachutiste) uit Tarbes. Deze troepen zijn gelegerd in Nijrab en Tagab.
Trainers voor het Afghaanse leger:
Frankrijk: 35 Franse instructeurs vormen officieren in Kaboel (operatie Epidote) en 20 Franse samen met 20 Amerikaanse instructeurs vormen Afghaanse Special Forces. Daarnaast bemant Frankrijk 6 OMLT (Operational Mentor and Liaison Team), die vorming en ondersteuning geven in eenheden van het Afghaanse leger. Daarbij gaat het om 225 militairen uit volgende eenheden:
Luchtsteun:
3 Mirage 2000D (thuisbasis: escadrons 2.3 Champagne et 3.3 Ardennes -Base aérienne 133 Nancy-Ochey)en 3 Rafale F2-gevechtsvliegtuigen (thuisbasis: Escadron de chasse 1/7 Provence -Base aérienne 113 Saint-Dizier-Robinson) zijn momenteel gestationeerd in Kandahar, samen met 170 militairen. Eerder waren ze gestationeerd in Dushanbe in Tajikistan. In Dushanbe staan wel nog 2 C160-vliegtuigen voor transport, ondersteund door 175 Franse militairen. Vanuit Manas (Kirgizië) opereert een Frans KC-135 tankvliegtuig.
Deze luchtsteun wordt versterkt wanneer het vliegdekschip Charles De Gaulle in het noorden van de Indische Oceaan is.
Enduring Freedom - Hoorn van Afrika:
Frankrijk heeft permanent 2 schepen aanwezig en een Atlantique 2-vliegtuig in Djibouti.
BiH (EUFOR): 97 militairen (HQ, liaison, observatie, ondersteuning)
Kosovo: 2000 Franse militairen
Frankrijk heeft de leiding over MNTF-N. Het hoofdkwartier wordt bemand door de 7ème brigade blindée uit Besançon. Het Franse bataljon behoort voornamelijk tot het 152ème régiment d’infanterie uit Colmar. Ze komen uit het 8e régiment d’artillerie (Commercy), het 19e régiment du génie (Besançon), het 1e régiment d’hélicoptères de combat (Phalsbourg), het 53e régiment de transmissions (Luneville), het 1e (Metz-Woippy) en 6e régiment du matériel (Phalsbourg), het 121e régiment du train (Linas-Montlhery), de 1e groupe logistique du commissariat de l’armée de terre (Bretigny sur Orge), het 601e régiment de circulation routière (Arras) en het 1e-2e régiment de chasseurs (Thierville sur Meuse). Daarnaast zijn nog 200 gendarmes aanwezig.
Ivoorkust: operatie Licorne - 1800 militairen
De grondtroepen behoren voornamelijk tot de 9e Brigade légère blindée de marine in Nantes. Ze komen uit het 2e Régiment d’infanterie de marine (Mans), 1er Régiment d’infanterie de marine (Angoulême), Régiment d’infanterie - chars de marine (Poitiers), 6e Régiment du génie (Angers) en de 9e Compagnie de commandement et de transmission de marine (Nantes). Deze eenheden worden ondersteund door een helikopter-eenheid (3e Régiment d’hélicoptères de combat - Etain) en voor het transport 2 C 160-vliegtuigen (thuisbasis Lomé, maar nu in Abidjan).
Soms worden deze troepen bijkomend ondersteund vanop een marineschip van de operatie Corymbe in de Golf van Guinea met aan boord een operationele reserve, momenteel verzorgd door de Franse eenheid in Cap Vert, Senegal.
Libanon: 1900 militairen
UNIFIL HQ Naqoura / HQ oostelijke secor At Tiri: 100
landcomponent GTIA (Groupement tactique interarmées): 1300
maritieme component TF 448: 400, met o.m. de fregatten Latouche-Tréville en Primauguet
GTIA: de troepen behoren voornamelijk uit tot de 7e brigade blindée in Besançon. De troepen komen uit het 1e-2e régiment de chasseurs (Thierville sur Meuse), het 35e régiment d’infanterie (Belfort), het 152e régiment d’infanterie (Colmar), het 19e régiment du génie (Besançon), het 53e régiment de transmissions (Lunéville), het 54e régiment d’artillerie (Hyères), het 1e régiment d’artillerie (Belfort), het 8e régiment d’artillerie (Commercy), het 121e régiment du train (Linas-Montlhery), het 2e régiment du matériel (Rennes).
Centraal-Afrikaanse Republiek: sinds 2002 bevindt zich in Boali een Franse eenheid van 220 soldaten, dat sinds begin 2007 versterkt is met extra troepen uit Djibouti en zo aangegroeid is tot 420 soldaten.
Tsjaad: sinds 1986 zijn Franse troepen in het land aanwezig onder de naam operatie Epervier.
De operatie heeft momenteel 1100 militairen, 6 Mirage F1-gevechtsvliegtuigen, 3 C-160 transportvliegtuigen en één tankvliegtuig C-135, 3 Puma-helikopters. Deze troepen zijn gestationeerd in kamp Kosseï in N’Djamena en in kamp Croci in Abéché.
EUFOR Tsjaad/CAR: sinds 15 maart 2008 heeft de EUFOR-operatie in Tsjaad plaats. Frankrijk levert daarvoor 2100 extra soldaten, waaronder 8 helikopters. De operatie wordt geleid vanuit het Franse hoofdkwartier in Mont Valérien bij Parijs olv de Ierse generaal Nash. Ter plaatse wordt de operatie geleid door de Franse generaal Ganascia.
Buitenlandse basissen:
Cap Vert, Senegal: 1200 militairen, 1 C160, 1 ATL2
Djibouti: 2900 militairen, 10 Mirages, 1 C160, 10 helikopters
Gabon: 980 militairen, 2 C160 en een helikoptereenheid in Douala, Kameroen. Hierbij komen extra reserve-eenheden voor de operaties in Tsjaad en Ivoorkust met 4 extra C-130’s en helikopters.
La Reunion: een eiland in de Indische Oceaan en één van de Franse overzeese departementen. Het huisvest 2 fregatten en ook de 2 schepen actief in Enduring Freedom hebben hier hun thuisbasis.
Een nieuwe basis wordt geopend in de Golf-regio: Al Dafhra in de Verenigde Arabische Emiraten. Het wordt basis nr. 104. Momenteel zijn reeds er 3 Mirages, komende van basis nr. 102 in Dijon, en een KC-135-tankvliegtuig gestationeerd.
In Afghanistan zijn momenteel 8330 Britse troepen. Naast 1 bataljon in Kaboel zijn ze voornamelijk aanwezig in Helmand en wat de luchtsteun betreft in Kandahar.
Deze troepen komen uit volgende eenheden en plaatsen:
De luchtsteun op Kandahar omvat:
ground troops:
In Irak zijn momenteel ongeveer 4000 Britse troepen, gelegerd te Basra, komende uit volgende eenheden:
Hongarije heeft in Afghanistan 240 troepen. Het heeft een PRT in POL-E KHOMRI, Baghlan, waar o.m. militairen actief zijn van de 5th Bocskai István Infantry Brigade (Debrecen). Het is momenteel ook de lead nation van Kabul International Airport (KAIA).
In Kosovo heeft het 317 militairen.
Ierland levert voor EUFOR Tsjaad 411 militairen. Deze komen uit het 98th Infantry Battalion (Kilkenny, Cork, Clonmel en Limerick), daarvoor 97th. Ierland levert de bevelvoerder voor de EUFOR operatie, generaal Pat Nash, actief op het OHQ in Mont Valérien In Kosovo heeft het 285 militairen.
In Afghanistan heeft Italië 2350 militairen: Kabul RC-C: 9° Reggimento Alpini - Borgo San Dalmazzo
Herat: RC-W / PRT
3 C 130J op Al Bateen - VAE
De VS heeft ook in Italië een grote militaire aanwezigheid, waaronder 1 Brigade Combat Team: de 173rd Airborne Brigade (Vicenza). Deze eenheid is momenteel in Afghanistan actief.
Verder heeft de Amerikaanse 6th fleet haar thuisbasis in Gaeta en belangrijke ondersteuningspunten in Napels en Sigonella (Sicilië). Deze vloot speelt een belangrijke ondersteunende rol in zowel de oorlog in Afghanistan en Irak, via inzet vanop haar vliegdekschip. De basissen zijn steunpunten voor de aanvoerlijnen.
Afghanistan: Litouwen heeft de leiding over het PRT CHAGHCHARAN in de provincie Ghowr en heeft daarvoor 80 militairen present. In Kosovo heeft het 34 militairen aanwezig.
Nederland heeft in Afghanistan 1650 militairen:
- Tarin Kowt: 1000 NL + 700 Australische militairen
Staf Taskforce / PRT / Genie eenheid / 2 infanterie-eenheden / 4 AH-64D Apache-helikopters
- Deh Rawod:300 NL militairen
PRT / Logistieke eenheid / Infanterie eenheid
De troepen komen o.m. uit de volgende eenheden en plaatsen:
- 45 Pantserinfanteriebataljon (Ermelo)
In Bosnië heeft Nederland 92 militairen.
In Tsjaad heeft het 60 militairen. De eerste 2x4maanden komen deze uit het Korps Mariniers (Doorn). De laatste 4maanden wordt dit een verkenningseenheid van de Landmacht. Bij rotatie wordt 1 C-130 in N’Djamena gestationeerd voor een maand voor intern transport.
Noorwegen heeft de volgende troepen in Afghanistan:
Libanon (UNIFIL II): 127 personnel, 4 torpedoboten en een steunvaartuig
In Afghanistan heeft Polen momenteel 1130 militairen. Ze komen uit volgende eenheden:
In Tsjaad heeft Polen 400 soldaten die o.m. komen uit de 11th Cavalry Armoured Division een militaire politie-eenheid uit Żagań, genietroepen uit Brzeg en 3 Mi-17 helikopters met personeel van de 25th Air Cavalry Division uit Tomaszow Mazowiecki.
In Kosovo bedraagt het Poolse contingent 285 militairen, voornamelijk uit het 3rd Antiaircraft Artillery Regiment (Koszalin) en het 13th Antiaircraft Artillery Regiment (Elbląg). Dit contingent is gestationeerd in de Amerikaanse basis Camp Bondsteel.
Afghanistan: 1 C-130 (thuisbasis: airbase 6, bij Montijo) met eenheid 40 man/ logistiek / force protection = 70 totaal Kosovo: 253 militairen Libanon: fregat Vasco Da Gama
In Afghanistan zijn 725 Roemeense militairen aanwezig, in Kosovo 150.
In Afghanistan zitten 400 Spaanse militairen, voornamelijk in Herat en in de PRT Qala e Now. Deze komen voornamelijk uit volgende eenheden:
In Manas, Kirgizië staan 2 Spaanse C-130 voor het luchttransport.
Kosovo: 572 militairen. Ze komen uit volgende eenheden:
Libanon: 1100 militairen, waarvan het grootste deel (727) uit de Brigada de Caballería “Castillejos” II (Zaragoza), samen met de Agrupación de Apoyo Logístico 41 uit Zaragoza en soldaten uit andere eenheden.
Tsjaad: UMAAD Madrid (Medical Air Support Unit) 2 C-295 vliegtuigen - 35 Wing (Madrid-Getafe Air Base) + 70 mensen
Tsjechië heeft 415 soldaten in Afghanistan. Het heeft een eigen PRT in Logar, het houdt een veldhospitaal open op de luchthaven van Kaboel en ondersteunt de Nederlanders bij Deh Rawod in Uruzgan en de Britten in Helmand. Daarbij betrokken eenheden zijn o.m. de 31st CBRN Brigade uit Liberec en de Special Operations Group (SOG) van de Tsjechische militaire politie.
In Kosovo heeft Tsjechië momenteel 435 soldaten, grotendeels uit de 132nd Combined Artillery Battalion (13th Artillery Brigade) uit Jince. Zij zijn onderdeel van de Multinational Task Force CENTRE (MTF-C) met Finland als lead nation.
In Irak heeft het nog 17 soldaten. Enerzijds twee teams van instructeurs in het onderhoud van T-72 tanks en BVP-1 infanterievoertuigen in Al Taji en 3 militairen bij de NATO Training Mission Headquarters in Bagdad.
Deze militaire operaties bestaan niet enkel uit de militairen aan de grond, maar worden geleid vanop hoofdkwartieren in Europa. De volgende lijst omvat de internationale hoofdkwartieren. Daarbij moet nog het nationale hoofdkwartier van elk participerend land gerekend worden, dat instaat voor de logistieke ondersteuning van de eigen troepen.
hoofdkwartier Potsdam Einsatzführungskommando (Henning-von-Tresckow-Kaserne in Geltow): leidt alle Duitse buitenlandse operaties en functioneert ook als hoofdkwartier voor de EU (EUFOR Congo)
NAVO:
De VS heeft haar eigen hoofdkwartier voor haar troepen in Europa: EUCOM Stuttgart. Dit speelt een belangrijke rol in de ondersteuning van de oorlogen in Afghanistan en Irak.
Daaronder valt het hoofdkwartier van de Airforce in Europa, USAFE Ramstein, en van de Army in Europa, USAREUR in Heidelberg.
Mont Valérien: Operationeel hoofdkwartier voor EU-operaties. Nu staat het in voor EUFOR Tsjaad
In Lille bevindt zich het Quartier général du corps de réaction rapide - France (QG CRR-FR). Dit is in de running om door SHAPE gecertificeerd te worden als het zevende High Readiness Forces (Land) Headquarters.
Straatsburg: Eurocorps: hoofdkwartier opgezet door België, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Spanje. Het staat los van de NAVO of de EU maar kan door beide voor operaties ingezet worden. Het is door SHAPE gecertificeerd en is één van de zes High Readiness Forces (Land) Headquarters, die om beurten naar Afghanistan gezonden worden.
Northwood: hier bevindt zich het Britse hoofdkwartier van waaruit het haar eigen operaties leidt. Daarnaast is er het NAVO-component-hoofdkwartier CC-Mar HQ Northwood, dat onder leiding van JFC HQ Brunssum staat.
NAVO:
Rome: Comando Operativo di Vertice Interforze di Centocelle: dit hoofdkwartier staat in voor de Italiaanse operaties maar is ook beschikbaar als operationeel hoofdkwartier voor EU-operaties.
NAVO: hoofdkwartier JFC HQ Brunssum leidt ISAF als operationeel hoofdkwartier.
NAVO: Joint HQ Lissabon. Dit is een beperkter operationeel hoofdkwartier, dat vooral gericht is op maritieme operaties.
NAVO: CC-Land HQ Madrid: werkt onder leiding van het JFC HQ Napels. Rapid Deployable Spanish Corps Headquarters - Valencia: één van de zes High Readiness Forces (Land) Headquarters, die om beurten naar Afghanistan gezonden worden.
Eén van de grote veranderingen van een statisch verdedigingsleger naar een interventiemacht ligt in het uitbouwen van transport-capaciteit om troepen in de oorlogszone te krijgen. De verschillende landen hebben hun eigen transportcapaciteit maar vele hebben tekorten. Deze tekorten worden ingevuld door aan elkaar overschot-capaciteit ter beschikking te stellen, capaciteiten te poolen of commercieel te huren. Voor de beschrijving van de samenwerkingsprojecten (ARK, SALIS, C-17-project, MCCE) zie telkens bij de vestigingslanden.
Het Belgisch leger heeft als koloniale erfenis een relatief grote C-130-vloot (10). Daarnaast heeft het ook 2 Airbus A310-vliegtuigen. Airlift gebeurt via Melsbroek met deze eigen C-130’s en Airbus-vliegtuigen. Daarnaast worden Antonov An-124 gehuurd via het SALIS-project. Tussenstops naar Afghanistan gebeuren in Turkije, VAE, Dushanbe (Tadjikistan), Manas (Kirgizië), ... op basissen van Europese landen of de VS. Voor F-16-vluchten wordt gebruik gemaakt van een KC 135-tankvliegtuig van één van de NAVO-partners (VS, Nederland, ...)
Sealift gebeurt via Antwerpen en Zeebrugge. Enerzijds met commercieel containervervoer. Roro-vervoer via MCCE (o.m. ARK) en mogelijk ook commercieel.
In de operatiezones wordt vaak gebruik gemaakt van commercieel vrachtvervoer: Pakistan (Karachi)-Afghanistan, Kameroen (ook trein)-Tsjaad.
Ook de VS is een drukke gebruiker van de Belgische logistieke voorzieningen, voor het vervoer van militair materieel vanuit haar basissen in Duitsland naar de oorlogszones. Dit materieel komt via binnenschip langs de Rijn naar België of via het spoor via Möntzen. In de haven van Antwerpen wordt dit dan door Hesse-Noordnatie in de Waaslandhaven verscheept.
fuel: de haven van Antwerpen is één van de belangrijkste aanvoerpunten van fuel voor vliegtuigen voor het militaire CEPS-pijplijnennetwerk Dit netwerk loopt door West-Europa tot aan het vroegere IJzeren gordijn en bevoorraadt zowat alle luchthaven, militair en civiel.
airlift: Aalborg: 4 C-130’s
sealift: Denemarken is initiatiefnemer van het ARK-project, samen met Duitsland. Het least RoRo-schepen voor militair zeetransport. Deze staan ook ter beschikking van andere NAVO/EU-landen en in vrije momenten worden ze commericeel verhuurd. België stond in 2006 in voor 5% van het werk-volume van deze schepen.
Schepen: TOR ANGLIA, TOR FUTURA, ARK FORWARDER, TOR DANIA
Coördinatie: Århus
airlift Duits leger:
Trollenhagen is de vaste vertrek-luchthaven, tenzij voor materieel als helikopters die op hun thuisbasis op het vliegtuig gezet worden.
Afghanistan: met An-124 en Iljuschin Il-76 rechtstreeks naar Mazar-e-Sharif of via Termez (Oezbekistan). Vanuit Termez wordt dan op Kaboel, Mazar-e-Sharif, Kunduz en Feyzabad gevlogen.
Kosovo: rechtstreeks met Airbus A310 en Transall C-160D
Libanon: met eigen vliegtuigen vanuit Limassol op Cyprus.
Leipzig: civiele luchthaven die het SALIS-project huisvest. Dit project is een samenwerking tussen om 6 An124-vliegtuigen te leasen van het Russisch-Oekrainse bedrijf Ruslan, waarvan 2 permanent ter beschikking staan in Leipzig. De 4 andere staan in Kiev (Oekraïne) en Ulyanovsk (Rusland). Deelnemende landen zijn België, Canada, Denemarken, Frankrijk, Hongarije, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Slovakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Turkije en Zweden.
DHL heeft hier ook zijn standplaats en verzorgt veel bevoorradingstransporten voor het Duitse leger.
airlift VS:
Ramstein is een belangrijke logistieke draaischijf voor het Amerikaanse leger.
Spangdahlem is het vertrekpunt voor alle Amerikaanse soldaten naar een conflictgebied.
De luchthaven van Leipzig wordt ook veel als tussenstop gebruikt door de VS bij troepentransport tussen de VS en de conflictzones.
De basis van Geilenkirchen huisvest naast de NAVO AWACS-vliegtuigen ook enkele Amerikaanse KC-135 tankvliegtuigen.
sealift Duitsland:
Het logistiek centrum van de Bundeswehr wordt op termijn in Wilhelmshaven geconcentreerd. Nu is daar al de marine-afdeling en de afdeling voor grondtransport. De landmacht-afdeling en de luchtmacht-afdeling bevinden zich nu nog in Bad Neuenahr en Keulen.
Alle zeetransport gebeurt met commerciële schepen. Voor RoRo-transport wordt beroep gedaan op het ARK-project.
sealift VS:
Het meeste militair materieel wordt per binnenschip of trein naar Antwerpen, Rotterdam of Bremerhaven gebracht waar het vervolgens verscheept wordt naar de conflictzones.
Logistieke eenheden: 1er régiment du train parachutiste: base aérienne 101 de Francazal à Toulouse
Le 516e Régiment du Train (516e RT) de TOUL / Le 517e Régiment du Train (517e RT) de LA MARTINERIE: staan in voor het landtransport van groot materieel.
airlift:
sealift:
havens: La Rochelle, Le Havre et Toulon
eenheid: 519e Régiment du Train (519e RT) de LA ROCHELLE
Frankrijk beschikt over 3 RoRo-schepen: MV Paimpolaise, MV Eclipse en MV Eider.
- airlift:
Strategisch luchttransport wordt uitgevoerd met Tristar en VC10-vliegtuigen vanuit RAF Brize Norton. Dit zowel voor passagiers als cargo.
Kortere afstanden worden afgelegd met C-130 Hercules vliegtuigen vanuit RAF Lyneham in Wiltshire.
Groot-Brittannië heeft 6 C-17 Globemaster III-vliegtuigen aangekocht om een zware strategische luchtcapaciteit te hebben.
- sealift gebeurt vanuit Portsmouth. Groot-Brittannië heeft 6 eigen RoRo-schepen.
airlift: 59e “Szentgyörgyi Dezső” Harcászati Repülőbázis (59th Tactical Plane Base) based at Kecskemét AFB: 5 An-26
Vanuit de NAVO werd een samenwerkingsproject gepromoot voor de gezamenlijke aankoop van 3 C-17-vliegtuigen. Deze zullen gestationeerd worden in de luchthaven van Papa in Hongarije. Deelnemende landen zijn Bulgarije, Estland, Finland, Hongarije, Litouwen, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Slovenië, VS en Zweden. België doet er niet aan mee.
Voor het eigen leger wordt gebruik gemaakt van commercieel transport:
EUFOR Tsjaad: de manschappen gingen met een commerciële charter naar N’Djamena. Hun materieel (3700 ton, meer dan 100 voertuigen) eerst per schip naar Kameroen en vervolgens per trein en over de weg naar Tsjaad. Ook werd gebruik gemaakt van een An-124 geleast bij Antonov Airlines.
VS: Shannon airport (bij Limerick) is een belangrijke tussenstop voor Amerikaanse militaire transporten. Het is de meest westelijke luchthaven van Europa, net zoals Gander in Canada de meest oostelijke is en om dezelfde reden veel gebruikt wordt als tussenstop.
airlift: C-130’s met tussenbasis Al Bateen - VAE
Italië maakt geen gebruik van de bestaande pool-structuren maar huurt commerciële passagiers- en vrachtvliegtuigen naast zijn eigen 22 C-130’s, C-27J’s en 4 767-tankers. Ook sealift wordt geleasd.
VS
airlift: 173rd Airborne Brigade:de militaire luchtmachtbasis Aviano is uitvalsbasis.
sealift: Camp Darby (tussen Livorno en Pisa) is tegelijk materiaal en munitie-opslagplaats, met de haven van Livorno als overslagpunt.
Strategisch transport wordt commercieel aangekocht of via de strijdkrachten van andere landen verkregen. Vertrekpunten zijn de luchthaven van Siauliai, de zeehaven van Klaipeda en de Sestokai spoorwegterminal.
Nederlands leger:
- airlift:
Eindhoven is de algemene vertrekplaats. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de eigen Airbus of C-130 of van geleasde An124-vliegtuigen.
De helikopters vertrekken rechtstreeks van Gilze-Rijen per An124
- sealift: Vlissingen, Rotterdam
multinationale eenheden:
Eindhoven huisvest het Movement Coordination Centre Europe (MCCE). Dit is een logistieke coördinatie. De deelnemende landen leggen hun militaire transportbehoeften en -capaciteiten naast elkaar, zowel wat lucht-, zee- als landtransport betreft. Deelnemende landen zijn België, Canada, Denemarken, Estland, Frankrijk, Duitsland, Finland, Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Letland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Slovenië, Spanje, Turkije, VS en Zweden. Deze coördinatie is geen onderdeel van de NAVO of de EU, maar kan gebruikt worden voor operaties van beide.
Eveneens is Eindhoven zit de Strategic Air Lift Coordination Cell (SALCC). Dit is de militaire organisatie die het SALIS-contract beheert. Co-locatie met MCCE, maar geen onderdeel ervan.
VS: gebruik als logistiek punt
- haven Rotterdam (European Container Terminal/Delta Terminal op de Maasvlakte )
- riviertransport vanuit Mannheim
- treintransport vanuit Duitsland met Railion
- 838th Transportation Battalion uit Capelle aan den IJssel. Deze eenheid is opgehangen aan de eveneens hier gevestigde 598th US Army Transportation Terminal Group van het Military Traffic Management Command (MTMC), een Europees hoofdkwartier
airlift: Noorwegen bevoorraadt zijn troepen in Afghanistan door de lucht naar Kaboel. Het maakt daarbij gebriuk van het SALIS-project.
sealift: Voor het vervoer over zee heeft Noorwegen lange termijn-contracten met Noorse rederijen die een gegarandeerde toegang tot RoRo-schepen geven. Via deze contracten en het MCCE is Noorwegen ook een leverancier van RoRo-capacitieit aan andere landen.
Voor ander vervoer over zee maakt Noorwegen gebruik van commerciële charters.
airlift:
13th Airlift Squadron 8th Air Base Kraków: 9 CASA C-295 (+7 besteld), 5 An-26, 10 PZL M-28 Bryza (+5 besteld)
14th Airlift Squadron - 33rd Air Base Powidz: C-130 (pas operationeel eind 2008 - 5 besteld)
sealift: Het zeevervoer wordt commercieel gecharterd of verkregen bij andere landen. De VS stond in voor zowat alle zeevervoer voor de Poolse troepen naar Irak, maar blijft ook voor de Afghanistan-operatie veel zeevervoer verzorgen naar Pakistan. Vertrekhaven is steeds Szczecin.
VS: de basis van Lajes op de Azoren is een belangrijke tussenstop en bevoorradingspunt voor zowel vliegtuigen als schepen
Airlift: 90th Airlift Base in Bucharest.
airlift: Met eigen C-130’s 9 C-295’s (Getafe) en tussenstop in Manas.
sealift: MCCE + commercieel
VS: de basis van Rota (bij Cadiz) is een belangrijk bevoorradings- en overslagpunt voor de Navy.
airlift: Tsjechië heeft 2 AIRBUS A-319 Corporate Jetliner aangekocht, die Praag Kbely als thuishaven krijgen. Verder neemt Tsjechië deel aan het SALIS-project. Daarvoor werd transportcapaciteit bij andere staten aangekocht, vnl bij de VS.
sealift: Tsjechië heeft een samenwerkingsakkoord met Griekenland gesloten.
Voor de operaties in de Balkan gaat het meeste transport over de weg en per trein.